سیستم ترمز ضد قفل ( ABS )

سیستم ترمز ضد قفل ( ABS )

یکی از تکنولوژی های برتر در صنعت خودرو سیستم ترمز ABS خودرو می‌باشد. این تکنولوژی کمک شایانی به حفظ جان سرنشینان خودرو می کند. سیستم ترمز ضد قفل (Anti-lock braking systems) در طی سالیان به تکامل رسیده و برای اولین‌ بار در سال ۱۹۳۰ در هواپیما به شکل مکانیکی مورد استفاده قرار گرفت. در همان زمان تحولات زیادی در توسعه این سیستم در صنعت هوانوردی بوجود آمد، اما جالب بود که بررسی این سیستم برای چندین سال متوقف شد. تا اینکه در سال ۱۹۷۵ تا ۱۹۷۶ برای اولین بار این سیستم در کامیون های سنگین در آمریکا برای کاهش تصادفات به خاطر از دست دادن پایداری کامیون در جاده ها مخصوصا جاده های لغزنده مورد استفاده قرار گرفت. در سال ۱۹۸۰ در تکنولوژی ایمنی خودرو تحول عظیمی رخ داد و سیستم ABS به شکل امروزی (الکترونیکی) در خودروهای سواری مورد استفاده قرار گرفت.

ترمزهای ضد قفل  ترمز ABS

اینکه یک خودرو سنگین یا سبک بصورت کاملا ناگهانی در جاده توقف کند بسیار خطرناک است و این خطر زمانی بیشتر و بیشتر می شود که سطح جاده هم لغزنده باشد. به همین دلیل سیستم های ABS را بوجود آوردند تا در جهت رفع این مشکل اقداماتی را انجام داده باشند. در واقع روی سطوح لغزنده حتی راننده های حرفه ای بدون ترمز ضد قفل نمی‌توانند به خوبی یک راننده‌ معمولی با ترمزهای ضد قفل ترمز کنند. ( حتی می تواند به گیربکس و جلوبندی خودرو )

روند کار سیستم ترمز ABS

هر خودرو دارای یک پردازنده ی مرکزی است این پردازنده ی مرکزی خودرو با کمک سنسورهای موجود در هر چرخ، سرعت دوران چرخ ها را در حالت ترمزگیری بررسی می‌کند. در صورتی که سرعت دوران یکی از چرخ ها نسبت به سایر چرخ ها متفاوت باشد، پردازنده با فرمان لازم به سوپاپ الکتریکی سیلندر ترمز، میزان فشار درون سیلندر را تغییر می‌دهد که با این کار میزان نیروی ترمز وارده به چرخ تغییر می‌کند و چرخ از حالت بحرانی خارج می‌شود. پس احتمال قفل شدن آن نیز کم می‌شود. روند بالا به صورت مداوم و با سرعت زیاد انجام می‌شود، به‌طوری که در هر دقیقه بین 15 تا 20 مرتبه این روند تکرار می‌شود.

عملکرد پایه‌ای سیستم ABS به صورت بالا است که البته عملکردهای دیگری مانند EBD نیز به این سیستم اضافه شده است.

اجزای سیستم های ضد قفل :

در سیستم های ضد قفل ABS روند کار به این صورت است که چرخی که سر می خورد نسبت به چرخی که در حال سر خوردن است چسبندگی کمتری با جاده دارد. اگر تا به ‌حال در مسیرهای یخی رانندگی و احتمالا گیر کرده باشید، متوجه سر خوردن خودرو و عدم کنترل کافی خودرو هستید. ترمزهای ABS با جلوگیری از سُر خوردن چرخ ها در هنگام ترمزگیری، دو فایده‌ی مهم دارند؛ توقف سریع‌تر و فرمان‌ دادن خودرو در هنگام ترمزگیری.

به‌طور کلی سیستم ترمز ضد قفل از چهار بخش تشکیل شده است:

سنسورهای سرعت

پمپ

سوپاپ ها

کنترل کننده

سنسورهای سرعت

در سیستم ترمز ABS برای تشخیص قفل شدن ناگهانی ترمزها باید یکسری پیام ها در سیستم ارسال و دریافت شود. برای ارسال این پیام ها سنسورهای سرعت در هر چهار چرخ و در بعضی خودروها در دیفرانسیل تعبیه شده است که این وظیفه را انجام می دهد.

سوپاپ ها

در هر لوله‌ی ترمز، یک سوپاپ وجود دارد؛ سوپاپ‌ها در ۳ وضعیت قرار دارند:

• باز بودن سوپاپ: در این حالت فشار از طریق سیلندر اصلی به‌طور مستقیم به ترمز می‌رسد (سیلندر اصلی فشار غیر هیدرولیک را به فشار هیدرولیک تبدیل می‌کند).
• بلوک کردن ارتباط توسط سوپاپ: وقتی ترمز شدید گرفته می شود از فشار زیادی به ترمز جلوگیری می کند.
• وضعیتی که سوپاپ نقش دفع‌کننده دارد: در این وضعیت سوپاپ از فشار ترمزها کم می‌کند.

پمپ

سوپاپ فشار ترمز را پایین می آورد اما باید این فشار در سیستم برگردانده شود این کار بازگرداندن فشار در سیستم را پمپ برمی گرداند.

کنترل‌کننده

کنترل‌کننده همان کامپیوتر سیستم است و بر سنسورها و پمپ ها نظارت می کند.

مزایای سیستم ترمز ضد قفل

مزایای اصلی یک سیستم ترمز ABS عبارتند از:

• کمک به حفظ جان انسان ها و کنترل خرابی ها و جلوگیری از ضررهای مالی و جانی طبق آمار. اما با این وجود رانندگان باید علائم هشدار در ترمز ضد قفل را جدی بگیرند و به آن توجه کنند.
• از آنجایی که سیستم ترمز ABS یک وسیله ایمنی کاملا تست شده و اثر بخش می باشد، موجب کاهش هزینه ها و خسارت ها نیز خواهد شد. نکته قابل توجه این است که این هزینه‌ها شامل بیمه نیز خواهد بود. به همین دلیل بسیاری از افراد به جای پرداخت هزینه‌های بیشتر ترجیح می‌دهند خودروهایی را انتخاب کنند که در آن‌ها سیستم ترمز ضد قفل تعبیه شده باشد.
• یکی دیگر از ویژگی‌هایی که وسایل نقلیه ارائه می‌دهند، این است که برای فروش مجدد، از ارزش آن‌ها کاسته نمی‌شود. ( گیربکس )

سیستم ترمز ضد قفل می‌تواند به عنوان یک ویژگی استاندارد در بسیاری از خودروها ارائه شود. امروزه این تکنولوژی به همراه رینگ ABS در خودروها می‌تواند موجب ایجاد یک ارزش افزوده در زمان فروش مجدد آن‌ها شود.

• تکنولوژی ABS باعث کنترل کشش خواهد شد. این سیستم کنترل کششی باعث خواهد شد تا اطمینان حاصل کنید که هر چرخ در جاده کشش دارد.

معایب سیستم ترمز ضد قفل

• برخی از رانندگان معتقدند که ترمز های ضد قفل در شرایط عادی هم دچار مشکل می شود و باعث توقف خودرو می شود.
• گران بودن هزینه ی ترمز های ضد قفل که مثلا اگر سنسورهای چرخ آسیب ببیند هزینه بر می شود یا اگر کالیبراسیونشان دچار مشکل شود هزینه ها بیشتر می شود
• سیستم ترمز ضد قفل دارای قطعات و اجزای ظریفی می‌باشد که می‌تواند باعث بروز مشکل در سیستم شود. در برخی موارد مشکل در این قسمت منجر به تولید سر و صدای بلند در خودرو خواهد شد که حتی ممکن است با خرابی در جایی دیگر اشتباه هم گرفته شود.